Een nieuw blog


Blog van kinderboekenschrijfster Netty van Kaathoven. Zoek je informatie over een van mijn boeken klik dan rechts op het juiste label en je krijgt de selectie die je zoekt.
Blogs over enkele reizen van me vind je ook door op het juiste label rechts te klikken.
Wil je me ergens over benaderen mail dan naar zjors#casema.nl en vervang daarin de # door een @

zaterdag 14 januari 2012

AVI-tips 2

We hebben een mailer! Bianca Mastenbroek vraagt zich in een antwoord op AVI-tips 1 af:
Ik kan wel vinden op welk niveau je trema's mag gebruiken, maar niet wanneer een accent aigu, zoals in het toch wel veelgebruikte woord: één. Ik hoorde van mijn vriendin dat haar zoontje van zes, die echt als een speer leest (E4 en hoger), daar nog wel moeite mee heeft.

Ja, dat kon ik verwachten. Als Bianca een AVI-vraag heeft, moet het wel een moeilijke zijn, want ze is zelf al een bedreven AVI-schrijfster (zie de afbeelding bij deze Tip van haar boek dat binnenkort verschijnt.)
Allereerst het veelgebruikte één . Ik schreef onlangs een paardenboek waarin ik het woord veelvuldig gebruikte (zoals in 'een voor een') dat vakkundig geredigeerd werd, en daarna kwam het woordje één er niet meer in voor. In alle gevallen waarin ik het gebruikte wist de redacteur mij ervan te overtuigen dat ik het foutief gebruikte. Ik denk dan nu ook dat het woord een veel vaker zonder accenten moet dan we denken.

Maar wanneer 'mag' het nou?
Ik maak nog een omtrekkende beweging om te verhullen dat ik het antwoord moeilijk vind. De lijst met tekstkenmerken die AVI-schrijvers van hun uitgever krijgen is niet meer dan een lijst om je naar te richten. Het is geen AVI-wetlijst. Dus er mag best af en toe van afgeweken worden. Ik zie soms dan ook woorden in boekjes met een laag AVI-niveau waarvan ik denk: dat zou ik nog niet doen. Maar die boeken kregen wel het gewenste keurmerk.
Zeker als je het hebt over het aanvankelijk lezen (tot en met niveau M4) vind ik dat je voorzichtig moet zijn met 'smokkelen'. Maar 'wetten' zijn er dus niet.

Maar wat nu te doen met kenmerken die niet in de lijst beschreven zijn? Zoals dit accentteken.
Daar komt het denk ik neer op handelen met 'gezond verstand'.

Bij M5 komt in de zinnen de ' voor, zoals in 's morgens of in pagina's.
Je zou kunnen verdedigen dat vanaf dat niveau lezers er blijkbaar aan moeten wennen dat er soms ineens tekens in je zin staan en dat een teken iets aanvullends zegt over de letter waar het voor of boven staat. Daarmee zou je kunnen verdedigen dat je er ook een accentteken in mag gooien. Eventueel ook in een woord als café, dat als hoogfrequent leenwoord te verdedigen is. (Die mogen al vanaf E4.)
Ik vind dat verdedigbaar, maar zou er zelf wel voorzichtig mee zijn. Ik zou het vermijden waar het niet echt noodzakelijk is. En vaak valt het prima te omzeilen.

Als we naar het zoontje van Bianca's vriendin luisteren en nog eens verder snuffelen in de kenmerken zien we dat het trema zoals in knieën pas vanaf M6 'mag'. Dat is twee leesniveau's hoger. Je zou ook kunnen verdedigen dat een accent op een letter net zo ingewikkeld is als een trema (ook een uitspraakteken) dat je dan ook bij een lager niveau dan M6 niet of spaarzaam zou moeten gebruiken. Vanaf M6 mogen ook de niet-frequente leenwoorden en daarin zien we dat vaker een accent aigu of accent grave (de streepjes op letters naar rechts of naar links) nodig is.
Dus als je het echt 'veilig' wilt doen, vermijd dan de accenten tot niveau M6, zou ik zeggen.

Mocht iemand een andere mening hebben en die kunnen motiveren in een antwoord hieronder, dan stel ik mijn mening met plezier bij :-)
En natuurlijk mogen vragen ook altijd nog.

3 opmerkingen:

  1. Dank je wel voor je uitvoerige antwoord (en natuurlijk ook voor de sluikreclame, heel erg leuk). Ik had zelf ook al een vermoeden dat het vergelijkbaar was met een trema, maar de vergelijking met café vind ik ook wel hout snijden. Ik kan nu in ieder geval wel overwogen een keuze maken.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dag lieve dames. Ik denk erover de cursus te volgen die ik online vond, maar zou eigenlijk graag eerst eens wat duidelijker hebben wat er zoal voor regels zijn (dus behalve het aantal lettergrepen en het soort leesteken). Weten jullie een lijst te vinden of kunnen jullie die naar mij sturen? Voordat ik me ergens voor opgeef, wil ik namelijk wel zeker weten dat ik er iets mee kan en wil. :-) Alvast bedankt!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hoi Tamara. Vraag het eens bij Bianca Mastenbroek. Zij geeft tegenwoordig de AVI-cursus. Groetjes, Netty

    BeantwoordenVerwijderen