Kirgizië 8 - Een alakyis maken, deel 1

Maar we waren hier gekomen om de vilttechnieken die ze hier al eeuwen gebruiken te leren. Dus werden we per minibus naar een dorpje gebracht waar we aan een zandweggetje de blauwe poort van Big Mama ontwaarden. In werkelijkheid had deze fantastische vrouw een prachtige andere naam, maar niemand van ons kon die onthouden. Hun huis hadden ze ontruimd, daar zouden wij twee dagen in verblijven. Big Mama had met haar twee schoondochters en wat baby's en kinderen haar intrek genomen in een 'zomerhuis', een soort schuur, aan de overkant van het erf. Daar sliepen ze op matjes op de grond, zoals ze dat voorheen ook altijd 's zomers in een yurt gewend waren. Af en toe liet zich ook een zoon zien, maar die was steeds snel verdwenen met zo'n overdosis vrouwen (wij waren met zes deelneemsters, plus gids en chauffeur). Waarschijnlijk waren de mannen van de familie meestal ergens met de kudde van 100 schapen op pad. Of ze waren elders belangrijke mannendingen aan het doen, dat kan ook.
Eerst moesten we leren hoe je de schapenwol (van eigen schapen) ontdoet van vuil en stro. Niet door de kaardmolen, nee echt handwerk met twee ijzeren staven en een oude bedspiraal als hulpmiddelen. Hoppa, meppen maar:

Daarna pakte Big Mama een grote schaar en begon ze in de wol, die inmiddels lekker fluffie was, te knippen. We waren redelijk flabbergasted, want regel 1 bij ons in viltland is dat je nooit knipt in de wol. Wel dus.

Wonderbaarlijk hoe ze trouwens urenlang soepel op zo'n laag krukje of op haar hurken kon zitten, wij kieperden er regelmatig vanaf. Maar als je het je hele leven blijft doen verleer je het diep hurken waarschijnlijk niet. 

Ook wij ontkwamen er niet aan: knippen, knippen, knippen. Er ontstond een grote berg schapenwol en daarna een grote berg geitenwol. Die gebruiken ze in een verhouding van 1 op 1, dan ontstaat een zeer duurzaam vilt. Moet zo'n dertig jaar mee kunnen! 

De twee bergen moesten gemixt worden. Niks door de kaardmolen, daar kwamen de ijzeren staven weer. Om de beurt mepten we ons een rugblessure, maar daarna hadden we dan ook een keurige berg bruingrijze mix. 

De volgende stap was het ordenen van de wol op de rieten mat, de chi, op een vooraf vastgestelde grootte. Niks netjes wol uitleggen, handje voor handje, gewoon een beetje verdelen over het vlak en hier en daar een beetje recht duwen of platslaan. 

We kregen ieder een vlak toegewezen om te versieren, dat zou straks onze eigen mini-alakyis (versierd vloerkleedje, de letterlijke vertaling is meerkleurig vilt) worden. Big Mama keurde wat en herschikte wat en toen was onze basis klaar. We zaten gereed voor de teil met zeepsop en het handmatig wrijven van de wol, maar dat liep anders. Daarover in een volgend blog meer.